Een reiziger op weg naar rust
Koning Albert II van België heeft in het koninklijk paleis van Brussel de Prijs der Nederlandse Letteren overhandigd aan de Nederlandse schrijver Cees Nooteboom. De prijs, ter waarde van € 40.000, wordt driejaarlijks toegekend door de Nederlandse Taalunie.
In haar rapport schrijft de jury dat er veel Nootebooms zijn, en dus veel redenen om zijn werk te bewonderen. Voorzitter Anne Marie Musschoot noemde onder meer zijn ‘lichte, verfijnde en kronkelende, poëtische Nooteboom-toets die veel wijsheid verraadt en zwaarmoedigheid relativeert’. Nooteboom, geboren in 1933, is een rusteloos reiziger. Hij heeft volgens de jury binnen het reisverhaal een apart genre gemaakt: de beschouwing waarin niet zozeer het reizen op zich centraal staat als wel het nadenken over verschillen en gelijkenissen in de diverse culturen.
In zijn dankwoord verklaarde Nooteboom, die veel gelezen wordt in het buitenland en in diverse talen is vertaald, waarom hij in het Nederlands is blijven schrijven. ‘Als ik in een buitenlandse taal schrijf, speel ik misschien gitaar, maar in mijn eigen taal kan ik, als het goed is, op een orgel spelen met oneindig veel registers en nuances.’
Cees Nooteboom is sinds de instelling van de prijs in 1956 de negentiende laureaat. De eerdere laureaten waren: Herman Teirlinck (1956), A. Roland Holst (1959), Stijn Streuvels (1962), J.C. Bloem (1965), Gerard Walschap (1968), Simon Vestdijk (1971), Marnix Gijsen (1974), Willem Frederik Hermans (1977), Maurice Gilliams (1980), Lucebert (1983), Hugo Claus (1986), Gerrit Kouwenaar (1989), Christine D’Haen (1992), Harry Mulisch (1995), Paul de Wispelaere (1998), Gerard Reve (2001), Hella S. Haasse (2004) en Jeroen Brouwers (2007).
De jury van de Prijs 2009 bestond uit Anne Marie Musschoot (voorzitter), emeritus hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde, Universiteit Gent; Marion Bloem, auteur, regisseur, beeldend kunstenaar; Yra van Dijk, recensent, docent moderne Nederlandse letterkunde, Universiteit van Amsterdam; Dirk De Geest, hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde, Katholieke Universiteit Leuven; Ismène Krishnadath, auteur, docent aan het Instituut voor de Opleiding van Leraren in Paramaribo; Herman Pleij, emeritus hoogleraar Historische Nederlandse Letterkunde, Universiteit van Amsterdam; Mark Schaevers, journalist, auteur.